 |
| early purple orchid |
Η μυθολογία αναφέρει πως ο Όρχις, ο γιος μιας νύμφης κι ενός σάτυρου, καταδικάστηκε από τους θεούς να γίνει φυτό διότι κατα τη διάρκεια των βακχικών μυστηρίων, είχε βιάσει μια ιέρεια. Kάπως έτσι, εξηγείται η απόδοση της ονομασίας “ορχιδέα”, ενώ η ονομασία “σερνικοβότανο” αποδίδεται στη λαϊκή παράδοση, η οποία αναφέρει πως αν ο μέλλων πατέρας έτρωγε βολβούς σαλεπιού, τότε θα γεννιόταν αρσενικό παιδί.
Το σερνικοβότανο είναι πολυετής πόα της οικογένειας Orchidaceae, φυτρώνει σε όλη την Ευρώπη και απαντάται σε πολλά είδη στη χώρα μας. Από τους κόνδυλους του σερνικοβότανου, παρασκευάζεται το σαλέπι το οποίο χρησιμοποιείται στις χώρες της Ανατολής αλλά και στην Ελλάδα ως χειμωνιάτικο θερμαντικό και μαλακτικό ρόφημα.
Ιπποκράτης, Ασκληπιός, Γαληνός και Θεόφραστος ασχολήθηκαν ιδιαίτερα με τις θεραπευτικές ιδιότητες του σερνικοβότανου αλλά και άλλων ειδών ορχιδέας, διαπιστώνοντας πως το σαλέπι αποτελεί φαρμακευτική ουσία κατάλληλη για τον βήχα, το άσθμα, το στομάχι. Καταπολεμά δυσεντερίες και διάρροιες ενώ λειτουργεί και ως αφροδισιακό. Οι κόνδυλοι του φυτού περιέχουν βλεννώδεις ουσίες και άμυλο (tubera salep), πρωτεΐνες, χλωριούχο νάτριο, φώσφορο και μία αζωτούχα ουσία.
(Πρόσφατα, είχα την τύχη να πάρω στα χέρια μου, χειροποίητο έλαιο άγριας ορχιδέας, από γιαγιά που μένει σε ένα χωριό της Ευρυτανίας. Προσπάθησα να εκμαιεύσω πληροφορίες για τον τρόπο παρασκευής, στάθηκε όμως αδύνατο- οι παλιές ξέρετε, έχουν ένα κακό συνήθειο: δεν αποκαλύπτουν τα μυστικά τους. Δεν σταμάτησα όμως εκεί. Γνωρίζοντας τις ιδιότητες του σερνικοβότανου, πρότεινα να αγοράσω όλη την ποσότητα ελαίου που είχε παρασκευαστεί. Φυσικά, δεν στάθηκα τυχερή. Η ποσότητα που παράγεται είναι ελάχιστη, για προσωπική χρήση θα έλεγα, αφού το σερνικοβότανο, κοντεύει να αποτελέσει είδος προς εξαφάνιση. Υπό αυτές τις συνθήκες, θεώρησα τον εαυτό μου προνομιούχο αφού κατάφερα να εξασφαλίσω για τον εαυτό μου 100 ολόκληρα γραμμάρια ελαίου άγριας ορχιδέας το οποίο και θα χρησιμοποιήσω με φειδώ. Το άρωμά του συναρπαστικό, θυμίζει καραμέλα, ενώ το χρώμα του πορτοκαλοκοκκινοκοραλί)
Stella Crown©
